Eşsiz Müzisyenler ve Eşsiz Dinleme Ekipmanları: Astell & Kern, Kef, Klipsch, Sennheiser, NAD

DAHİ BEYİNLER

Herkesin dinlerken kendinden geçtiği, gözlerini kapattığında bambaşka diyarlara daldığı özel bir müzisyen veya grup vardır. İyi müzik diye tabir ettiğimiz o kavramı üreten insanlardır bunlar. Jimi Hendrix mesela… İçine kapanık bir dahi… Rock müziğin gidişatını, yürüyüşünü, gitar denen aletin çalınışını bambaşka bir boyuta taşıyan, milyonları yeteneğine, tarzına hayran bırakan bir gitarist. Hala dünyanın en iyi grupları onun parçalarını çalar, her genç gitarist onun performanslarını ağızlar açık, göz bebekleri büyümüş bir şekilde hayretle izler. Gitara yeni başlamış olanlar onun çaldığı gibi çalabilmek için didinir, elleri ayakları birbirine dolanır. Öylesine çalar ki bu adam bazı anlarda insana “ben kendi elimi böyle kullanamıyorum” dedirtir. Hendrix’ in yeri biraz bu kültüre aşina olan herkes için ayrıdır, onu başkalarıyla kıyasa bile koymazlar.

Ama benim için bir diğer dahi David Gilmour ve akabinde Pink Floyd

Evet, hepimiz onu rock tarihinin tartışmasız en iyi gruplarından olan Pink Floyd’ un gitaristi olarak tanırız ki profesyonel müzik hayatına başlangıcı da Pink Floyd ile olmuştur denilebilir. Grubun kurucusu ve beyni Syd Barret’ in teklifi üzerine gruba katılmış, bir süre beraber çalmış daha sonra Syd’in madde bağımlılığı ve çöküşü ile gruptan ayrılmasıyla grubun beyni haline gelecek ve insanın aklını zorlayan notalara değinecektir…

Biraz Gilmour’a değinelim. Hiç "bence", "falan" demeyeceğim, bu adam dünyanın tartışmasız en iyi gitar kompozitörü'dür ve en iyi gitaristlerinden biridir. Lafın gelişi 30 saniye de 3 tane nota basar ama o 3 notayı öyle güzel kompozisyonlar öyle farklı çalar ki siz o 30 saniye hiç bitmesin istersiniz. “Shine On You Crazy Diamond” parçasını bilmeyen yoktur sanırım. Az önce anlattığım şeyin birebir örneğidir. Öyle ki dünya çapında adından söz ettirmeyi başarmış birçok gitarist onun bunu nasıl yaptığını anlayamaz. Hiç beklenmedik yerde en tiz perdeden öyle bir girer ki soloya, savunmasız kalırsınız. Yirmi küsür dakikalık bir parça düşünün ve bütün parça boyunca hiç sıkılmadığınızı… “Echoes” dan bahsediyorum. Kendimi bildim bileli dinlerim hala “Abi nasıl yapılabilir ki böyle bir parça?” diye sorarım kendime. Gerek grup albümleri gerekse solo albümlerinde gitarıyla vokalleriyle film havası yaşatır insana. Özellikle grubun The Wall albümü baştan sona bir hikaye anlatır ve ciddi anlamda film gibi albümdür ki filmini mutlaka izlemelisiniz.

Biraz kayıtsal açıdan bakarsak, genel olarak tüm albümlerde çok fazla ses kullandılar. Doğa sesleri, hayvan sesleri, zippo çakmak, para, tıraş makinesi, saat, TV sesleri, radyo sesleri vb. aklınıza gelecek her şey onlar için yaratıcı süreçlerinin bir parçası. Efektler dışında ise dolgun back vokaller piano, klavye, bass gitar, elektro gitarlar, slide gitarlar, akustik gitarlar… Her parçasında hepsini bir arada kullanan bir müzisyen ve gruptan bahsediyoruz ve bunu bir karmaşa yaratmadan harmanlayan insanlardan. Tabi ki bunca sesi duyabilmek, her birini tane tane seçebilmek de belli iyi bir kulak ve hepsinden önemlisi iyi bir ekipman gerektiriyor. Ekipman dediğimde dahice üretilmiş hoparlörler, kulaklıklar, amplifikatörler, kaynaklar vb. cihazlardan bahsediyorum. Bu vesileyle biraz da neyi nasıl dinlemek gerektiğinden bahsetmek istiyorum.

İYİ MÜZİK, İYİ EKİPMAN ve DUYMAK

Duymak ve dinlemek arasında hatırı sayılır büyüklükte bir fark vardır. Size az önce anlattığım ve buna benzer birçok şeyi ben yıllarca sadece dinlemişim. Ona rağmen büyük bir hayranlıkla dinlemişim orası ayrı ama çok fazla duyamamışım maalesef. Neden duyamamışım? Çünkü elimde bulunan kulaklık, hoparlör, kaynaklar buna izin vermemiş. Mesela belki de milyonlarca insanın duymaktan mahrum kaldığı ve her duyduğumda beni heyecanlandıran bir detayı paylaşmak isterim sizinle.

Pink Floyd’un “Wish You Were Here” parçasını bilirsiniz. Tadından yenmez enfes bir parçadır. Bu kaydı yıllarca dinledim ama hiçbir zaman 5:20 de başlayıp 5:26 dk ya kadar süren keman sesini duymamıştım. Ne var bunda diyebilirsiniz. Şu var aslında; parça hakkında yorumlar okurken o kayıttaki keman sesinin parçaya dahil olan hesaplanmış bir ses olmadığını öğrendim. Parçanın kaydı sırasında Abbey Road Stüdyoları'nda yan odada çalışmakta olan caz müzisyeni Stephane Grappelli’nin keman sesleri kayda giriyor. Bu detayı öğrendiğimde Wish You Were Here benim gözümde tarihi bir parça olarak yerini aldı. Az önce bahsetmiş olduğum birçok detayı ve ses yerleştirmelerini de çok sonraları tüm detaylarıyla duydum.

NASIL DUYMAYA BAŞLADIM?

Formül şu; kayıpsız, sıkıştırma olmadan dinleme yapabileceğin iyi bir kaynak! Bu kaynağın hakkını verecek sahnesi geniş, yüksek çözünürlüklü bir kulaklık veya hoparlör. Ne değişiyor da duymaya başlıyoruz derseniz kısaca ve basitçe açıklamaya çalışayım.

 

Her şeyden önce kaynak bizim her şeyimiz. İyi bir müzik çalar, dinlemek istediğiniz kaydı size ses kayıpları yaşatmadan stüdyoda kaydedildiği gibi sunar. Tabi bunun için sıkıştırmaya uğramamış FLAC, MQA vb gibi kayıtlar olmalı dinlemek için. Kaynaktan kayıpsız aldığımız sesi yine kayıpsız bir şekilde duyabildiğimiz bir kulaklık veya hoparlör. Bu ürünlerin ortak noktaları ise bize gerçek sesi sunmayı amaçlaması. Olanı olduğu gibi duyurması. İşte o zaman gerçekten müzik dinlemeye ve duymaya başlıyorsunuz. Ben Pink Floyd, David Gilmour dedim ama sadece bunlar değil milyonlarca kayıtta öyle güzel detaylar var ki hepsi kulaklarımız tarafından keşfedilmeyi bekliyor. İnanın bana duyduğunuz her detay ve netlik, size inanılmaz bir tat ve keyif veriyor.

Belki henüz nasıl bir yol izleyip nereden başlayacağınızı bilmiyorsunuz ya da araştırıp beğendiğiniz sesini merak ettiğiniz ürünler var. Hepsini bir kenara bırakıp sadece farkın ne olduğunu duymak ve ona göre bir şeylere başlamak isteyebilirsiniz. “Ben x parçasını birde KEF te duymak istiyorum” derseniz, ya da “Yıllarca Dire Straits dinledim ama şimdi duymak istiyorum” derseniz mağazalarımızı ziyaret edebilirsiniz.

Astell & Kern, Kef, Klipsch, Sennheiser, NAD gibi birbirinden değerli ve dahice tasarlanmış ürünlerle “duyma deneyimi” ni yeniden yaşamak için davetiyemiz olsun bu yazı 😊

Levent